Yüksek ücret alan,
çalışma saatlerini kendisi belirleyen ve şirket ortaklarından sonra en yetkili
kişilerden olan işçilerin fazla mesai alacak hakkı yoktur.
Bölge Müdürleri,
Departman Yöneticileri gibi yüksek ücret alan, çalışma saatlerini kendisi
belirleyen, işverenden sonra şirketin en yetkili çalışanları, her ne kadar 4857
Sayılı İş Kanunu uyarınca “işçi” sıfatını haiz olsa da fazla mesai alacağı hakları
bulunmamaktadır. Bu yazım ile işçilerin yasal hakkı olan ancak “yönetici
işçilerin” üzerinde hiçbir alacak hakkı olmayan fazla mesai alacağından
bahsedeceğim.
4857 sayılı İş Kanunu Madde 63 uyarınca, işçinin çalışma
süresi haftada en çok 45 saat olup aksi kararlaştırılmamışsa bu süre günlük 11
saati aşmamak koşulu ile haftanın günlerine eşit olarak bölünür. Ve haftalık
45 saatin üzerinde yapılan çalışmalar fazla mesai olarak kabul edilmekte ve
kanun tarafından aranan diğer şartların da varlığı halinde işçi fazla mesai alacağı
hakkı kazanmaktadır.
Ancak, YARGITAY’IN
YERLEŞMİŞ İÇTİHATLARI VE DOKTRİN GÖRÜŞLERİ uyarınca; İşverenin Emir Ve İsteği
Bulunmadığı Ve İşin Gereği Olmadığı Halde Davacının Kendi Başına Verdiği
Kararla Yapmış Olduğu Çalışmalarda İş Süresinden Çalışma Sayılmaz Ve Bu Çalışma
Fazla Mesai Teşekkül Etmez Ve Bu Süreler İçin İşverenden İlave Bir Ücret
İstenmez. Bu husus, 9 HD 17/09/1979 T, 9523 E, 11090 K ve Yargıtay 9 HD
17/09/1979 T, 9526 E, 11093 K, Yargıtay 9 HD’nin 27/01/1983 T., 9868 E, 324 K
(İş Kanunu Şerhi Mustafa Çemberci 1986, Sayfa 809) kararları ile de istikrar
bulmuş bir uygulamadır. Şöyle Ki;
Yargıtay 9.
Hukuk Dairesi 09.10.2003 T. 2003/3737 E. 2003/16432 K. Kararı uyarınca;
“üretim
müdürü olarak üst düzey yönetici konumunda çalışan davacının ücreti
bilirkişi raporunda da belirtildiği gibi bu nedenle yüksektir. Kendi
mesaisini kendi ayarlayacak konumda olması, yöneticilik görevinin gereği olarak
normal çalışma saatleri dışında işyerinde bulunması halinde bu süreler fazla
çalışma kabul edilemez. Bu nedenle fazla mesai isteğinin reddi gerekir.” Denmektedir.
Yargıtay 9.
Hukuk Dairesi 20.09.2005 T. 2005/4729 E. 2005/3016 K. Kararı uyarınca;
“Davacının
iş sözleşmesiyle Kastamonu Saha Müdürü olarak çalıştığı 18.02.2003
tarihli dilekçesi içeriğinden anlaşılmaktadır. Bu çalışma şekline göre davacı
işçi, bulunduğu yerde en yüksek yetkiye haiz konumda ve yüksek
ücretle çalışmış ve mesaisini kendi belirlemiştir. O halde davacının
fazla çalışma ücreti ile hafta tatili ücretine hak kazanması söz konusu
olamaz.” Denmektedir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi
02.02.2006 tarihli kararında;
“davacı
saha müdürü olarak çalışmakta asgari ücretin 11-14 katı ücret ve performans
primi almaktadır. Bulunduğu iş sahasında en yüksek yetki ile çalışan ve
mesaisini kendi belirleyen davacının fazla mesai ücretine hak kazanması mümkün
değildir.” ( EK-3: Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 02.02.2006 T. 2005/38748
E. 2006/2076 K. sayılı ilamı) karar verilmiştir.
Sonuç olarak; yüksek
ücret alan, çalışma saatlerini kendisi belirleyen ve şirket ortaklarından sonra
en yetkili kişilerden olan “YÖNETİCİ İŞÇİLERİN" fazla
mesai alacak hakları yoktur.
Sevgilerimle;
Av.Z.Tuğçe AVŞAR
Av.Z.Tuğçe AVŞAR
